მე და გაბო საღამოს

საღამოს მე და ეთო სურათებს ვიღებთ, გაბო გვიყურებს და მომმართავს
-ბებო, მე დღეს დედასთან ვწვები, შენთან ეთო დაწვება ხომ?- უკმაყოფილოდ შევხედე
- არა, ბებო, შენთვის ყველაფერს გავაკეთებ, თუ შენ გინდა შენთან დავწვები!- მითხრა დამორცხვით და ჩვენს ოთახს მიაშურა, მერე ჩვეულებრივ წასაკითხი წიგნი მომთხოვა.
- თავთან დამიჯექი, ვისაუბროთ ბებო, არ მეძინება!- წამოიძახა უკმაყოფილოდ
- რატომ არ გეძინება საყვარელო, მოხდა რამე?
- ხვალ ცეკვა მაქვს ხომ ბებო? არ მინდა წასვლა!
- რატომ გაბო?
- მასწავლებელი გამიწყრა, ვერ გავაკეთე რაღაც მოძრაობა, იქ ბევრი გოგოები არიან, არ ვარ მიჩვეული შენიშვნებს და მრცხვენია!- წარმოთქვა გულისტკივილით
- გაბო, დამშვიდდი, მე ხვალ ვეტყვი მასწავლებელს, რომ არ გაგიწყრეს!
- არა, ბებო, "ფლიზ," არ მინდა მასწავლებელმა იფიქროს რომ ენა მიუტანაო, ეთო მასწავლის. როგორ მინდა ახლა დედას ჩევეხუტო!- შეცვალა უცებ საუბრის თემა გაბომ
-გაბო დედას ძინავს, დღეს არ ჩახუტებიხარ?
-კი მაგრამ ისე ძლიერ არა!
- ჰო, დედა დღეს ვერ არის კარგად!
- რა ვიცი, ტელეფონში კი არის ჩანძვრალი და! - გამეცინა, გაბომ უცებ აღშფოთებით პირზე ხელები აიფარა, სახეს მალავს
-რა მოხდა გაბო?- ვკითხე გაკვირვებულმა
-ბებო დედაზე ცუდი ვთქვი, მე კი არ მინდა ვინმეზე ცუდი ვთქვა, საერთოდ არავისზე
- გაბო, არა უშავს ნუ ნერვიულობ!
- ბებო ვნერვიულობ, მეშინია შენ, მატა და დედა ისევ არ დაშორდეთ ერთმანეთს.
- გაბო რას ამბობ, მაშინ მონასტერში ვიყავი, სამი წლის წინ, ახლაც გახსოვს?- ვუხსნი დაყვავებით. კითხვები დამაყარა
- მგონი გუჯა გავხდი ხომ ბებო, იმდენ კითხვებს გაყრი!- გამეცინა
- გაბო, საოცრება ხარ, დაიძინე საყვარელო!- მივმართე და მოვეფერე. კარგა ხანს ვეჯექი თავთან, ვიფიქრე უკვე სძინავსთქო და
- ბებო, თაგვმა რომ არ გიკბინოს და მხოლოდ გადაგირბინოს აცრა მაინც უნდა გავიკეთოთ?

- 

                                                       ქვეყნის მოვლა

       კარგად  ვიცი, რომ საქართველო ლანდშაფტური მრავალფეროვნების მხრივ მსოფლიო სამეცნიერო ლაბორატორიად შეიძლება ჩაითვალოს, ბუნებისა და ადამიანის ურთიერთდამოკიდებულების ისტორია 1,5 მილიონ წელს ითვლის, რომ დასავლეთის მაღალგანვითარებულ ქვეყნებში უდიდესი ყურადღება ექცევა გარემოს დაცვას, ბუნებრივი რესურსების მომჭირნე გამოყენებას, ეკოლოგიურად სუფთა საკვების და წყლის მოხმარებას, ეკოლოგიურ განათლებას და საერთო მოსახლეობის ეკოლოგიურ კულტურას.სახელმწიფოს ან მოსახლეობის ეკოლოგიური კულტურის კარგი მაჩვენებელია მისი დამოკიდებულება საყოფაცხოვრებო ნარჩენებისადმი, თუ რამდენად სწრაფად გადაამუშავებს და ეკონომიურად მოიხმარს მისი გადამუშავებით მიღებულ მასალას. ისიც ვიცი რომ საქართველო 1990 წლიდან შეუერთდა იმ ქვეყნების რიცხვს, სადაც დედამიწის დღე აღინიშნება.  დიახ, ეს ყველაფერი  ვისწავლე, ბევრი რამ გამიგია,მაგრამ არც მიფიქრია, მე რა როლი მეკისრებოდა, მე რა შუაში ვიყავი, ან  რისი გაკეთება შემეძლო,  რა უნდა მექნა,  ერთ ადამიანს? მითუმეტეს მაშინ, როცა მე თვალები ზეცისკენ მქონდა აპყრობილი და მიწაზე თითქმის არ ვიყურებოდი.  და ეს თურმე ასე რომ არ ყოფილა სრულიად შემთხვევით  მივხვდი ( თუმც შემთხვევითობის არ მჯერა) და გულგრილი  დამოკიდებულება  გარემოსადმი სრულიად  შემეცვალა. ეს კი ასე დაიწყო

  ახლობელ ოჯახს 17 წლის ბიჭი ჰყავთ გარდაცვლილი. სასაფლაო საბურთალოზე გზის პირზეა. როცა უნივერსიტეტიდან ჩამოვდივარ, ჩამოვჯდები ხოლმე გზის პირზე და ფიქრებს მივეცემი, ვესაუბრები, საიდუმლოებებს ვუმხელ გამორჩეულ, სოხუმელ ბიჭს. ერთ დღესაც რაღაც ყოფითი პრობლემისგან სასოწარკვეთილმა მივაშურე, რათა შემდეგ დაწმენდილი აზრებითა და ცრემლისგან დასუფთავებული თვალებით და რაც მთავარია სუფთა, სპეტაკი გულით განმეგრძო არსებობა. ყოველთვის  მიზიდავდა სასაფლაო. არის ლტოლვა, რაღაც რომანტიული, იდუმალი, ჩვენთვის ხელშეუხებელი მიუვალი სამყაროს მიმართ, სადაც "ისინი" განისვენებენ. მახსოვს, ერთხელ მთელი დღე  სამოთხის და ჯოჯოხეთის არსებობის თემას ვაცნობიერებდი.  ჯოჯოხეთი მართლა ის არის რასაც გვეუბნებიან  (თითქოს ცოდვილები კუპრში იხარშებიანო), თუ ეს სულის სიხშირეა?! ის, ვინც სწორი ცხოვრებით იცხოვრა, კეთილი იყო, მაღალი ინტელექტის, უფრო მაღალ საფეხურზე არიან. აი მაგალითად, როგორც ნესტიანი ჰაერი, უფრო დაბლაა, მშრალი და თბილი, მსუბუქი ჰაერი კი უფრო მაღლა დაახლოებით ასე, ხომ მანჩო? მივმართე ქვაზე ამოტვიფრულ, ლამაზ სახეს. მომეჩვენა, რომ დასტურის ნიშნად გამიღიმა. შემდეგ ერთი სადღაც წაკითხული ამბავი გამახსენდა, თურმე კონკურსი გამოცხადებულა, ყველაზე ლაკონიური ეპიტაფიის შერჩევისთვის. და გაიმარჯვა ასეთმა წარწერამ: " მე შინ ვარ, თქვენ კი სტუმრად!" მართლაც ხომ სტუმრები ვართ ამ წუთისოფლისა, და რა ლამაზად,ზუსტად აღნიშნავს ამას ქართული ენა, წუთისოფელი, შოთა კი გვეუბნება, "წამია და წამწამისა მსწრობელიო!" ჩემმა შემდეგმა ვიზიტმა საყვარელ ადგილზე ქარიან ამინდში მომიწია, ჩვეულებრივ ვიჯექი და ვფიქრობდი. უცებ ქარმა პოლიეთილენის ბოთლი და ქაღალდები შემოყარა. მიმოვიხედე, არ მესიამოვნა, დამლაგებელი გაასუფთავებსთქო, ჩავილაპარაკე და ფიქრი გავაგრძელე. ქარი კი მაყრიდა და მაყრიდა ნაგავს. შევწუხდი, ფიქრი გამიწყდა, ვერ ვისვენებდი. "ბუნებაში ალბათ არაფერია ერთმანეთზე ისე პირდაპირ დამოკიდებული, როგორც პიროვნების ზნეობაზე- მისი ერის ბედ-იღბალი, მოქალაქის ზნეობაზე- მისი  სახელმწიფოს ავ- კარგი და პირუკუ!"   ეს რამ გამახსენა, რა შუაშია ეს ფრაზა ახლა? დავაყარე ჩემს თავს კითხვები. ამასობაში კი კიდევ ერთი ბოთლი შემოაგდო ქარმა."პოლიეთილენი, საუკუნის ნაგავი!" წამომიტივტივდა ახლა  სადღაც წაკითხული ეს ფრაზა. წამოვდექი ჩემდაუნებურად,  ავკრიფე ყველაფერი და მოშორებით მდგარ ურნაში ჩავყარე. შემდეგ ირგვლივ მიმოვიხედე, ესენიც თუ არ ავკრიფე, ქარი ამასაც ხომ შემოყრისთქო და ირგვლივ ყველაფერი დავასუფთავე. გავიხედ-გამოვიხედე, მესიამოვნა. ისინი შინ არიან ჩვენ აქ, ხომ უნდა მივხედოთ თითოეულმა დაბინძურებულ გარემოს შინ თუ სტუმრად მყოფებმა? წამოვიძახე ჩემი საქციელით კმაყოფილმა. მაშინაც მომეჩვენა, რომ ჩემმა მესაიდუმლე ჭაბუკმა საფლავის ქვიდან მადლობის ნიშნად თავი დამიკრა.და  მივხვდი,  რამხელა მნიშვნელობა აქვს თიოეული ადამიანის სწორ ქმედებას, რა შეიძლება თითოეულმა ადამიანმა გააკეთოს.  იმ დღეს  შევნიშნე სწორედ, რომ ქვემოთ ფერდში ხეები დამწვარიყო და იქაც უამრავი ნაგავი ეყარა, გული დამეწვა,როცა გინდა რაიმე  დაინახო, ხედავ ეტყობა ადამიანი. "ნეტა ამ ხეებს ხანძარი რამ გაუჩინა?!" გავიფიქრე და მოშორებით წამოჭიმულ შენობებს ვკიდე თვალი, იქნებ გამიზნულად გაანადგურეს, რომ მშენებლობაში ხელი არ შეშლოდათ. გული დამეწვა. რა უბედურებაა ამდენი მშენებლობა, ჰაერისა და მცენარეების გარეშე როგორ უნდა ვიარსებოთ? "ტყეების, ხეების განადგურება იწვევს ნიადაგის გამოშრობას,ეროზიას. წყალს და მის სისუფთავეს გადამწყვეტი მნიშვნელობა ენიჭება დედამიწაზე მობინადრე ყველა ცოცხალი ორგანიზმისათვის!"  ჩამოვარაკრაკე გუნებაში. ის დღე იყო და იმის შემდეგ  ჩვევად მექცა, სადაც შემეძლება უყურედღებოდ არ დავტოვო დანაგვიანებული გარემო. მივხვდი, რომ თითოეული ჩვენთაგანის ვალია ეს.  უკვე მაღიზიანებს ქუჩაში დაგდებული სიგარეტის ნამწვავებიც კი, მეჩვენება რომ ჩემს ოთახში ყრია. უცებ ის ფრაზა მიტივტივდება" მე შინ ვარ, თქვენ კი სტუმრად!" სტუმრად მყოფნი, ხო არ დავანაგვიანებთ მასპინძლის ოჯახს? ბედნიერება ის კი არ არის რასაც გინდა იმას აკეთებდე, არამედ ის,რომ ის გინდოდეს რასაც აკეთებ. მე მომწონს რასაც ვაკეთებ. სიცოცხლის არსს სამი პრინციპი აქვს მინიჭებული: გონიერება, სიყვარული და სილამაზე. ეს სამი პრინციპია სამყაროს ხსნის შანსი. ხოლო ეპოქის კრიზისი სხვა არაფერია, თუ არა რომელიმე მათგანის დეფიციტი. ლამაზ ბუნებას გონიერი, სიყვარულით მოპყრობა სჭირდება, თორემ ერთ დღეს ეს კაცობრიობას ძალიან ცუდად შემოუტრიალდება.  

  მინდა თითოეულ თქვენგანს მოგიწოდოთ, ნუ დაგავიწყდებათ დედამიწა ერთი დიდი სახლია, სადაც ყველა ერთად ვცხოვრობთ. ამ სახლს კი გაფრთხილება სჭირდება!  მე მიყვარს ჩემი სახლი!

                                                    სამარგალო გვალო შხვა რე!

არა, ვერ გავჩუმდები! ამ დღეებში გული მატკინა ვიღაც ტვინაღრძობ იურა ღვინჯილიას ნაბოდვარის გამომზეურებამ. ნუ იზიარებთ, ნუ აპიარებთ ამ კაცის სულელურ გამოხდომებს! პარადოქსია ხომ! ერთი ღვინჯილია (ლევანი) ქართული ენის სიწმინდისთვის იბრძვის, მეორე ღვინჯილია მეგრული ენისთვის "იღვწის."ღვინჯილიას სეპარატიზმზე მეტად შეუგნებელი არამეგრელების კომენტარებმა მატკინა გული, აი ისინიც: " აქ მერე მათ ვინ გააჯეჯილებს!" "მეგრელები ქართულად არ ლაპარაკობენ!" და ა. შ. მერწმუნეთ, ასეთი კომენტარების დამწერნი სწორედ იურა ღვინჯილიას წისქვილზე ასხამენ წყალს. წავიკითხე ერთი მეგრული გვარის მამაკაცის სარკაზმით, გულისტკივილით ამოხეთქილი კომენტარი: " აქ კომენტარებს რომ ვკითხულობ ავტონომია კი არა დამოუკიდებლობა მომინდაო!" და როგორ შეგიძლიათ დაიჯეროთ, რომ სამეგრელო, რომელიც დასაბამიდან ქართულად წერს და ლაპარაკობს, წირვა-ლოცვა ქართულად აღესრულება, ის განუდგება ქართულს?! ერთი იურა კი არა ათასი იურა ვერ შეძლებს მაგას. სვანური და ქართული უძველესი პროქართული ენებია და მათ გაფრთხილება უნდა, მაგრამ მე მეჩვენება, რომ ქართულიც არა ნაკლებ მისახედია, თორემ ორმოცდაათი წლის შემდეგ ახლანდელი მიცვალებული რომ ააყენოთ, მერწმუნეთ ქართულს ვერ გაიგებს. და არც ამ საქმეშია საკმარისი ასი ლევან ღვინჯილიაც. სხვაზე რა ვთქვა ჩემს ლექსიკაშიც დამკვიდრდა,"თინეიჯერი", "ქასტინგი", "მარკეტი," "შოპინგი" და ა.შ. და როდესაც ადამიანი ზემგრძნობიერია თავისი კუთხისადმი და სხვა კუთხეებთან შედარებით პრივილეგირებული ჰგონია თავისი თავი, იქ მთავრდება ჩემი ურთიერთობა მასთან და ამიტომ მე ისინი მეგობრებიდან, ბოდიში "ფრენდებიდან" ამოვშალე!

P.S.
გემს მივხედოთ გემს, თორემ თუ ჩაძირვა დავიწყეთ, პატრიოტი და არაპატრიოტი ღვინჯილიაც ჩაიძირება ჩვენთან ერთად.
დარწმუნებული ვარ საქართველოში ახალგაზრდების 80% არ ეცოდინება ვინ იყო ის ექიმი ჟორდანია, ვინც თავის სიცოცხლის ფასად ბავშვი გადაარჩინა თვითმფრინავის კატასტროფისას, აფსუს, სად იყო მაშინ იურა ღვინჯილია? გვერდით რომ ჰყოლოდა, ხომ ჩასჩურჩულებდა, რას შვები, ბიჭო, დაგავიწყდა მეგრელი რომ ხარო?! და არ დაიღუპებოდა ის ცნობილი ექიმი, არ გადაარჩენდა სხვისტომ ბავშვს. რა ვიცი სხვა ქვეყნებში ცხოველებს უდგამენ ძეგლებს, ჩვენ რა უბედურება გვჭირს!

.

         

                                                 გუჯა და "ხაზარულა"

დღეს გუჯის ნოდარ დუმბაძის "ხაზარულა" ჰქონდა სასწავლი. გუჯიკო რის გუჯიკოა ( კირკიტა, მაფიქრალი, ცნობისმოყვარე, ჩემგან ცენზურად შერაცხული), კითხვები რომ არ დაგაყაროს. ვაშლის ხის ამბავმა სხვებიც დააინტერესა. მომიცუცქდნენ. გუჯას ეცინება
- ბებო, ეს ზღაპარია თუ რა! ხე რა სულიერია, როგორ ელაპარაკებიან და როგორ აშინებენ? - ვხვდები გუჯამ გაიგო მასწავლებლის ახსნილი, მაგრამ ჩემი აზრიც აინტერესებს. ვესაუბრები და უცებ გამახსენდა ჩემი ბავშვობა. თუ როგორ დაგვრაზმა დედამ, წამომყევით ატმის ხესთან, მე მოჭრას დავუპირებ, თქვენ იყვირეთ, მთხოვეთ, ოღონდ ახლა ნუ მოჭრი და მომავალ წელს ნაყოფს მოისხამსო! მართლაც სიხარულით, კივილ-წივილით ვეომებოდით დედას და ნაჯახს ვაცლიდით. კარგით, მაშინ წელს კიდევ ვაპატიებო! უთხრა დედამ ატმის ხეს და გაეცალა. და ჰოი, საოცრებავ! მომავალ წელს დაიხუნძლა ნაყოფით ჩვენი ატამი.ამ ამბავმა გაახლისა სამივენი, იცინეს. გუჯიკო მაინც არ ისვენებს
- რა მოხდა, ესე იგი ცოცხალია ხე, გავიგე, მაგრამ ნაყოფი რომ გამოიღო ეს როგორ გავიგოთ, რა, მართლა შეშინდა? ბევრი ვესაუბრე, ამ თემაზე, ესმის ხო, ცოცხალი არსებაა, არ უნდა სიკვდილითქო! ისიც ვუთხარი, ჩვენი წინაპრები როგორ არჩევდნენ მოსაჭრელ ხეს და ბოდიშს უხდიდნენ მოჭრისას. ეს საუკუნეების დაკვირვების შედეგია, ბუნებას გაფრთხილება და სიყვარული უნდათქო, მაგრამ რატომ ისხამს მუქარის შემდეგ ნაყოფს ხილი, მგონი მაინც ვერ გავაგებინე.
ისე ვინმე ხომ არ ამიხსნით რა ხდება?! რა ფენომენთან გვაქვს საქმე?! :))))

                                           ისევ ყვითელი        

ჯერ ისევ ყვითელი ავტობუსით მიწევს მგზავრობა, ველოდები ფერის გამოცვლას, ვნახოთ, როგორ იმოქმედებს ლურჯი ფერი მგზავრებზე და გამცილებბლებზე მომავალში. ახლა კი....
გუშინ. ერთ გაჩერებაზე ხალხი ჩამოვიდა და მძღოლმა უცებვე დაძრა მანქანა, უკნიდან კივილი მოისმა
- გააჩერეთ ჩავდივარ!- მძღოლმა ლანძღვა დაუწყო, აქამდე სად იყავიო,აჰყვა მონიტორინგის თანაშემწეც, ქალიც არ შეეპუა, ვერ ავდექი, ცოტა უნდა მოიცადო, ასე უცებ რატომ დაძარი მანქანაო, სანამ ჩავიდოდა ამათ ქოქოლა დააყარა?!
- თამარ დედოფალი, ვერ ადგა უფრო ადრე!- მიაყვირა გამცილებელმა. თამარ დედოფალი ავტობუსში ჩაჯდებოდა და ისიც ყვითელში?- გავიფიქრე ჩემთვის, და მეთორმეტე საუკუნის ტრანსპორტზე დავიწყე ფიქრი, მაგრამ ვინ მაცალა...
- რა იქნება ეს ქალი ოჯახში?!- დაიყვირა წინ ერთმა შუახნის კაცმა
- ვერა ხედავთ რა ხნის ქალია, არა გრცხვენიათ? ძლივს ჩავიდა ქალი!- შეუტია მგზავრს იქვე მდგომმა ქალმა.
- თქვენც რა იქნებით ოჯახში წარმომიდგენია!- ახლა ამას მიმართა ოჯახში ავი ქალების მცნობელმა კაცმა. წამოვდექი და იმ ქალს დავუწყე თვალებით ძებნა, ვინც ასეთი პროტესტი გამოიწვია. ვხედავ ქუჩაში, მოშორებით, ჯოხით ძლივს მიჩანჩალებს ასაკოვანი ქალი. სისხლის მოწოლა ვიგრძენი, სახე ამელეწა, მომინდა ჩემთვისაც ეთქვათ, ვაი რა იქნებით ოჯახშიო! მაგრამ გადავიფიქრე, თუ რა ვარ ოჯახში ეს ჩემთვის მძიმე თემაა, და ვიღაცას ჩემი ემოციით და თავდასხმით წავლეკავდი. ვისწავლე ემოციების მართვა.
P.S.
ცუდი ფერია ყვითელი, სიძულვილის ფერი, გამოცვალონ მალე!

                                        გაბოს დღევანდელი ფრთიანი გამონათქვამი

გაბო კომპიუტერთან ზის და რაღაცას უყურებს
- ვაიმე რა თაობა მოდის!- წამოიძახა გაკვირვებით. გავოცდი
- გაბო, რა ნახე ამისთანა?
- არაფერი ბებო!- რატომღაც არ მითხრა. მერე ისევ მომიბრუნდა
- ბებო, ცრემლი კარგია ხომ? რომ ვტირივართ მარილები გამოიყოფა თვალებიდან და არ დავბნავდებით (დავბრმავდებით)!
-კი, გაბო, ცრემლი ხანდახან საჭიროა, მაგრამ არც ხშირი ტირილი ვარგა, რატომ მეკითხები ტირილი გინდა?
-არა, ისე მაინტერესებს! - ამასობაში სკოლაში წასვლის დროც მოვიდა, ფაცი-ფუცით ვიცმევთ. ქუდი დამიწუნა დასაცინი არ გავხდეო, არ დავახურე (მართლა გოგოსას გავდა). უცებ კოფტაზე რაღაც ლაქა შევნიშნე
- უი, გაბო, ლაქა აქვს, გამოვიცვალოთ!
- არა, ბებო, ვერ ვასწრებთ, იყოს, თანაც გამორჩეულობა იმაში კი არ არის რა გაცვია და ლაქა აქვს თუ არა, გამორჩეულობა ჭკუაშია! - მომმართა თავდაჯერებით და ჩანთა მოიგდო.

                                      თბილისობა, ტურნირი რიყეზე

კიდევ ერთი ლამაზი დღე. თბილისობაზე ჩატარებული ნარდის ტურნირი, რომელიც უფრო ლამაზი და სახალისო გახადა, კეთილშობილმა, ყურადღებიანმა, კაცთმოყვარე, გელა ბორაშვილმა, მას არცერთი ნიუანსი არ გამორჩენია უყურადღებოდ. აი მისი აწ უკვდავყოფილი კადრები, რომელიც დღეიდან ჩემთვის ისტორია გახდება, ჩემი ცხოვრების კიდევ ერთი დასამახსოვრებელი, მნიშვნელოვანი დღე. კიდევ ერთხელ მადლობა ბატონ თემურს, ამ საქმის სულისჩამდგმელს და ორგანიზატორს, ვინც მაიძულა მონაწილეობა მიმეღო ტურნირში, საოცრად გვეფერება ეს ბუმბერაზი ადამიანი ყველას. მოკლედ დადებითი ემოციით და მადლიერების გრძნობით ავმოვბრუნდი სახლში. უღრმესი მადლობა ყველას, გაიხარეთ!

                                            უზომოდ მგრძნობიარე გაბო

    ერთ საღამოს ლელა, მატა და მე რაღაც საჭირბოროტო საკითხზე  ხმამაღლა ვსაუბრობთ, ლელა ძალიან ემოციურად გამოხატავს თავის აზრებს. ეთო და გუჯი თავისი საქმით ერთობიან, გაბო კი ტირის. ხან მაგიდის ქვეშ შეძვრება, ხან კი დივანს აეფარება. შემდეგ მოდის და მეფერება
- ბებო, შენ ინერვიულე, მატამაც ინერვიულა და დედამაც ხომ?- მკითხა თვალცრემლიანმა
- არა უშავს ბებო, სერიოზული არაფერი იყო, ხდება ხოლმე, შენ ნუ განიცდი ყველაფერს!
- მე სანამ დავიბადებოდი, ან სულ-სულ პატარა რომ ვიყავი მაშინ გიჩხუბიათ?- მეკითხება ცნობისმოყვარედ
- ალბათ კი,  უფროსებიც კამათობენ გაბო, თქვენსავით ისინიც არ თანხმდებიან ყველაფერში, რატომ დაინტერესდი?
- რა ვი, აბა, ეთოს და გუჯის ეცინებოდათ, არ ეშინოდათ, მე კი ვნერვიულობ!
- მათ იციან რომ არაფერი სერიოზული არ ხდება გაბო, გთხოვ, ნუ განიცდი საყვარელო!
-კარგი, ბებო ახლა წავალ და დედას დავამშვიდებ!- მითხრა შეწუხებულმა და საძილე ოთახისკენ გაემართა. ცოტა ხანში ისევ ჩემთან გამოცუნცულდა
- რაო, გაბო, დაამშვიდე დედა, უთხარი რომ არ იყვიროს, ნერვებს გაუფრთხილდეს?
-არა, ბებო, ამას ვერ ვეტყვი, მერე იფიქრებს, რომ ყველანი ბებოს უსმენენო!- გაოგნებულმა შევხედე, "რას არ იტყვის ეს ბავშვი, გამაგიჟებს!"- გავიფიქრე და მის წინ ჩავიმუხლე
- შემოგევლე გაბო, საოცრება ხარ, თან მიხარია და თან მაწუხებს შენი ასეთი მგრძნობიარე, ღრმა ადამიანობა, გთხოვ ყვველაფერზე არ იდარდო! - გულში ჩავიკარი. ყოველთვის ფრთხილად ვარ გაბოსთან, ყური რომ მოჰკრას ფული არა გვაქვსო, რომც უსაშველოდ შიოდეს ფუნთუშასაც არ გაყიდინებს, კინაღამ ექსკურსიაზეც უარი თქვა ამის გამო. ავუხსენი ჩვენ გიშვებთ, დანარჩენზე ნუ ფიქრობმეთქი მაგრამ...გაბოსთან ჩემი აღზრდის რეცეპტები არ არის მისაღები, მასთან სიმკაცრე არ შეიძლება და არც არის საჭირო, ვცდილობ  გული არაფერზე ვატკინო, ვეფერები. ცხოვრებაში არ დაჩაგროს მეშინია მისმა ასეთმა  ბუნებამ. ნათქვამია:  ბავშვებს არც წარსული აქვთ და არც მომავალი, ისინი ქწმყოთი ხარობენო! გაბო ის გამონაკლისია რომელსაც სამივე დრო აინტერესებს.  მოკლედ ჩავეკარით მე და ჩემი მგრძნობიარე, ყველაფრის დამნახავი ვარსკვლავბიჭუნა ერთმანეთს. მან ჩემი სახე მის ფუნჩულა თბილ ხელებში მოიქცია, დამკოცნა, სიყვარულით შემომხედა
- ბებო, ღმერთმა კარგად გამყოფოს, შენ რომ არ გვყავდე რა გვეშველება!
   რა ალაპარაკებს ასეთ სიტყვებს გაბოს ვერ გამიგია, უფალმა ჩემს გადასარჩენად გამომიგზავნა ალბათ, მაგრამ დიდხანს რომ მაცოცხლოს იმიტომაც ვითომ?!
   მ ი ყ ვ ა რ ს  გ ა ბ უ კ ა!

                                           შრომა არ დამკარგვია

სამი დღის წინ მოვინდომე სარდაფი კარგად დამელაგებინა, 6-7 წლის უხმარი აბაზანა გაოხრებული იყო, დავასხი ყველანაირი საშუალება რაც არსებობდა,ყველაფერი ქლორის შემცვლელი, რომ გამეთეთრებინა, წარა-მარა გარეთ გავრბოდი, სუნთქვა მეკვროდა და მაინც არ ვეშვებოდი. მერე ფადავრეცხე შლანგით და სამსაათიანი მუშაობის შემდეგ ამოვედი სახლში, მომგუდველი, სპაზმური ხველებით. ბავშვები დამსდევენ, ნერვიულობენ
გუჯი: "სუნთქავ ბებო!" - მეკითხება წარამარა, გარეთ ჰაერზე გასვლა დავაპირე იქნებ უკეთ ვისუნთქო მეთქი, გუჯი დაიფეთა
-სად მიდიხარ, ხომ არ გვტოვებ, მეც გამოგყვები!- მომაძახა შეშინებულმა. გუჯას ყოველი ჩემი გასვლა აშინებს, სად მიდიხარ, როდის მოხვალ, რატომ მიდიხარ? -მაყრის კითხვებს
ეთო:- " ბებო სასწრაფოს გამოვუძახოთ, ცუდი ფერი გაქვს! - უარი ვთქვი სასწრაფოს გამოძახებაზე, დავლიე რძე, სიუპრასტრინი, ტაიჰოლდი, რადგან ძლიერი თავის ტკივილები დამეწყო და სურდო დამემატა, მაღებინა, ეტრყობა გავცივდი კიდევაც,შლანგით რომ ვრეცხავდი გვავიწუწე, ვერ შევიგნე, რომ მე უკვე ის უშრეტი ენერგია არ მაქვს, ადრე რომ ტანკს შევეჭიდებოდი და აი შედეგიც.....ხომ შეიძლება ქალი ან თავის ჯანმრთელობას უფრთხილდებოდეს ან თავს სცემდეს პატივ! არა! და მივიღე ჩემი... სიცხე მომცა. მოკლედ სამი დღე საშინელება გამოვიარე. გაბოს გვერდით არ დავწოლილვარ, ვოფლიანობდი, დივანზე ვიწექი, დილით თავზე დამადგა
- ბებო, შენ ჩემთან არ იწექი, მე ავდექი და დაგხედე, მერე რა თუ გადამედება, ღმერთმა კარგად გამყოფოს, მენატრები, შენთან მინდა დაწოლა! - ამ საღამოს კი სასწრაფო დამჭირდა, წნევას ვერ ვიგდებ, ვიგუდები, დაფაცურდნენ შეშინებული ბავშვები, გაბო წარა-მარა კოცნით და ლოცვით მაწუხებს, ეთოს ცხელი წყალი მოაქვს, რომ ფეხები ჩავყარო. არაფრის თავი არ მაქვს, ვკვდები მგონითქო. სამივემ უნისონში დაიყვირა, მაგას ნუ ამბობო
-ბებო, რა გვეშველება უშენოდ, მანჩო ძიასთან გინდა წახვიდე?- თავთან დამიჯდა გაბო
-თქვნთან მინდა, მაგრამ ეს ხომ ჩემზე არ არის დამოკიდებული გაბო!
- სუპერ ბებო ჩვენთან იქნება, მიყვარხარ ბე, თვალები აუწყლიანდა გაბოს! - მოკლედ რაღა გავაგრძელო, მასვეს წამლები, დასამშვიდებელი ნემსებიც გამიკეთეს, დიმედროლიც მდგუცეს ექიმებმა და წავიდნენ. მეკითხებიან ხომ უკეთ ხარო? რა ვუყო ახლა მაგათ, მაქვს ნება მათ ვუღალატო?! აი თურმე რისთვის დამტოვა უფალმა და რა ყოფილა ჩემი მისია, მე მათ ვჭირდები ისინი მე მჭირდებიან, რაც არ უნდა ვიწუწუნო და დავიღალო, გავუწყრე, პასუხად ესა აქვთ, შენ გინდა რომ ჩვენ კარგები გავიზარდოთ და იმიტომ გვიწყრებიო. გუჯიმ იუმორით მითხრა სკოლაში გვითხრეს დედებს შეამოწმებინეთ რვეული, ბებიები მოგეფერებიანო, მე გამეცინა და ვუთხარი დედა არასოდეს არ არის შინ და ბებო უფრო გვიწყრება და ბებოსი გვეშინიაო! მოკლედ გრძელი მონოლოგი გამომივიდა... მეფიქრება, ჩემს მოწამვლას, გაცივებას, განადგურებას, წნევას ნაცების 27- 28 % -მა ხომ არ შეუწყო ხელითქო, მართლა განვიცადე, ნუთუ მაგათი ხმის მიმცემებს არაფერი შეხებიათ ან სანათესაოში, ან სამეზობლოში ან საახლობლოში, და ამ ჯალათებისგან ნუთუ არასოდეს არ უნდა გაიწმინდოს საქართველო? სანდრა და სამეგრელო გადასატანი გამიხდა. მოკლედ.... გადავრჩი. მიყვარს ჩემი ბაიები, არ მიყვარს ნაცები, რომელთაც ადამიანებს ღირსება აყარეს, მე ხმა მივეცი ადამიანების ღირსებას, მირჩევნია მშიოდეს, ვერ გადავიხადო კომუნალურები, მაგრამ ადამიანები მშვიდად ცხოვრობდნენ შიშის გარეშე
და მაინც, მიყვარს ჩემი ბაიები, იმედია, სანამ დაიზრდებიან ნაცების ხსენებაც არ იქნება.

                     

Inga-Mariami Basiashvili                    ასაკი?
მხოლოდ ციფრებია …
გული არ ბერდება! /ეპილოგი კი ლექსის ბოლოში.../

რამდენი წლის ხარ? რამდენი წლის ვარ?
რა შუაშია თუ ისევ ის ვარ?!
აპრილის შვილი, ენძელის ხნის ვარ,
ნაწვიმარ ბაღის, უღრუბლო ცის ვარ.
რამდენი წლის ვარ? რამდენი წლის ვარ...
ვარდობის თვეში ვარდების წლის ვარ,
დაბალი წრის ვარ, მაღალი წრის ვარ,
რამდენიც გინდათ იმდენი წლის ვარ...
ნელინელ კვდომის, ნელინელ ხრწნის ვარ,
ღმერთების ფეხის, უბრალო მტვრის ვარ,
არაგვის, თერგის, რიონის, მტკვრის ვარ,
ქორწილის ღამით ბეჭდების ცვლის ვარ.
ატმების კვირტის, ვაზების რქის ვარ,
მილეულ მთვარის, ამოსულ მზის ვარ,
ვინ გეკითხებათ რამდენი წლის ვარ?!
ზაფხულის, ზამთრის, მოყვრის ვარ,მტრის ვარ,
ზოგჯერ სულელის, ზოგჯერ ბრძნისა ვარ,
მარკიზის, გრაფის, ხელმწიფის ღირს ვარ,
ხან მძიმე ჩადრის, ხან დეკოლტის ვარ,
ხან დალხინების, ხანაც სიმწრის ვარ.
შვილებით დაღლილ დედამიწის ვარ,
ჯეირნის მწვადზე დაყრილი ცვრის ვარ,
ვარ პირველ კლასში, სულ ექვსი წლის ვარ!
საყურის, ბეჭდის, კაბების ცვლის ვარ.
ხან ავი ზნის ვარ, ხან კარგი ზნის ვარ,
ქართული ჰანგის, ქართული ზნის ვარ.
ჭოროხის, ზვირთის, პონტოის ზღვისა ვარ,
კოდორის ტყეში მოჩრდილულ მზის ვარ,
ჩვიდმეტის გინდათ? ჩვიდმეტი წლის ვარ!
ათასის გინდათ? ათასი წლის ვარ!

დღეს მომემატა მე ერთი წელი
და ამდენივე მომაკლდა უცებ...
მე შენ მიყვარხარ..

2016. 24. 09.

       <3მე, რომ წავიდე – ვინ უნდა გამოუცვალოს იებს წყალი?

მე, რომ წავიდე – ვინ უნდა შემოუშვას ოთახში ქარი?
მე, რომ წავიდე – ვინ უნდა წაგიკითხოს ლექსების პწკარი?
მე, რომ წავიდე – ვინ უნდა დაგანახოს სარკმლიდან მთვარე მცხრალი?
და სხვაც რომ დავტოვოთ, ჩემო ბატონო!
ვისზედ უნდა ბრძანდებოდეთ ყოველდღე მწყრალი...

ნაზი კილასონია

             ყველაფრით დაღლილს                                     

სანატრელად სიკვდილი დამრჩა,
რადგან მათხოვრად გადაიქცა ახლა ღირსება,
რადგან არარამ შეიფერა ძვირფასი ფარჩა,
რადგან სიცრუე ერთგულების გახდა თვისება,
რადგან უღირსებს უსამართლოდ დაადგეს დაფნა,
რადგან მრუშობით შელახულა უმანკოება,
რადგან დიდებას სამარცხვინოდ უთხრიან საფლავს,
რადგან ძლიერი დაიმონა კოჭლმა დროებამ,
რადგან უწმინდეს ხელოვნებას ასობენ ლახვარს,
რადგან უვიცი და რეგვენი ბრძენობს ადვილად,
რადგან სიმართლე სისულელედ ითვლება ახლა,
რადგან სიკეთე ბოროტების ტყვედ ჩავარდნილა.

ასე დაღლილი, ამ ქვეყნიდან გაქცევას ვარჩევ,
მაგრამ, არ მინდა, ჩემი სატრფო ობლად რომ დარჩეს..”
უილიამ შექსპირი

                                             შეხვედრა წარსულთან      

ორი დღეა დამძიმებული დავდივარ... გადავწყვიტე გამეხმოვანებინა მიზეზი.
ორი დღის წინ ადრე  "ახლობელ," სოხუმელ, თვრამეტ- ცხრამეტი წლის უნახავ ქალს შევხვდი მარშუტკაში. აღფრთოვანდა ჩემი დანახვით, ემოციები გადმოაფქვია, მგზავრობის ფულიც გადამიხადა ჩასვლისას, მაგრამ ყველაფერ ამაზე ჩემი პასუხი ჩუმი სიცივე იყო, რადგან მე მისი და მისი ოჯახის დანახვა არ მინდა, რატომ? - იმიტომ, რომ მწარედ მატკინეს გული, ვერ დაგვაზარალეს, მაგრამ ჩემი ოჯახისთვის ყველაზე ღირებულს, ღირსებას, შეეხო მათი საქციელი. თავად დევნილებს, ათასი მაქინაციებით, ყვლეფით ნაშოვნი ფულით ნაყიდი ბინებით, დაჩებით, თექვსმეტათასიან თუ ოცდათხუტმეთათასიან მანქანებით უზრუნველყოფილებს თავი პრივილეგირებულებად წარმოედგინათ და დევნილებს უარყოფდნენ, " მაგრამ ხანგძლივ ეს სოფელი გაახარებს ვინმეს განა!".... მათი დაცემის , მრავალი სიდუხჭირის მიზეზი, მათი გაუნათლებლობაა. მოლას ოხუნჯობანი გამახსენდა, აბანოში რომ შიშველმა მეფემ ჰკითხა: "ჩემი ფასი მითხარიო,"- ორი თუ სამი შეკელი!- უთხრა მგონი მოლამ. აღშფოთებულმა მეფემ წამოიძახა: "ეს ხომ ჩემი პირსახოცის ფასიაო!"- მეც სწორედ მაგაზე გითხარიო! - მიუგო მოლამ. ისინიც ტანსაცმლით აფასებდნენ ადამიანებს და მოლა კარგი მშემფასებელი იქნებოდა მათი. დღეს უსახლკაროდ, უარაფროდ დარჩენილები და ბევრი სხვა უბედურებების გადამკიდენი, ძლივს შესახლდნენ დევნილთა კორპუსში, არადა ადრე დევნილთა კორპუსები ესირცხვილებოდათ. საოცარია ცხოვრება... განგება ვის რას უმზადებს არავინ იცის!  მთავარია, ადამიანებად დავრჩეთ, მაწყევარი არ გავიჩინოთ. მე მათი დაცემა ნამდვილად არ გამხარებია, უფრო მეტიც, გაჭირვებაში მყოფთ, ჩემი ოჯახის წევრი დაეხმარა კიდეც. კარგად ვიცი, ცნობილი სიმღერისა არ იყოს ეს ცხოვრება კიბე რომ არის და ზოგი ჩადის და ზოგი რომ ამოდის და აღმართს რომ დაღმართი მოჰყვება ესეც ჭეშმარიტებაა. ერთი იმ ხალხის ტვინში ჩამახედა, მატერიალურ სილაღეში რომ ჰგონიათ ამოხდებათ სული და მარად აღმართზე წარმოუდგენიათ თავი და ზემოდან იყურებიან. ჭკვიანი კაცი ღმერთს ეხვეწება, იმდენი ფული მომეცი, რომ არ გამაფუჭოსო! მაკედონელი ამობრუნებული ხელებით გაასვენეს, რათა ყველას ენახა, იმქვეყნად რომ არაფერი მიგვაქვს. იქ არ გვკითხავენ რა ფირმის მანქანაზე ვიჯექით, რა ზიზილ-პიპილები გვეცვა,  რა დელიკატესები ჩავხეთქეთ, პარკერის ფირმის,   ოქროს კალმით ვწერდით თუ ოცთეთრიანი პასტით ვაწერდით ხელს, მთავარია შინაარში და ის, თუ რას აწერდი ხელს. სიკეთემ უნდა გადაწონოს ცოდვა-მადლი. ამ წერილის მიზანი არ არის მათი ან ვინმეს გაკილვა, არა და არა, მე ის ადამიანი არ მყავს მეგობრებში, მაგრამ დიდი სურვილი მაქვს წაიკითხოს, თავისი თავი ამოიცნოს და იქნებ არ იყოს გვიან და მოინანიოს ბევრი რამ...
     მთავარი,  იმან კი არ დამამძიმა, რომ შევხვდი და მტკივნეული წარსული დამიდგა თვალწინ. არა, გამაოგნა ფარისევლობამ, მისმა ცრუ, ემოციურმა შეხვედრამ, არ მეგონა, თუ ასე ვუყვარდით! ასეთი ადამიანები კი, როცა დასჭირდები კარებს უტიფრად მოგიკაკუნებენ, თითქოს არაფერი მომხდარიყოს, არ მესმის როგორ შეუძლიათ ასე! ბავშვობიდან ვერ ვიტან მატყუარა, ფარისეველ, აფერისტ, ყოყლოჩინა ადამიანებს, ისინი კი ასეთები არიან. არაფერი გამიკვირდება მრავალტკივილდათმენილ სოხუმელ ქალს, ყველაზე ღირებული ადამიანური ურთიერთობებია, არც ჩემს ოქროს წლებში ვყოფილვარ მატერიალურზე ჩაწიკლული, ვინც იცნობს ჩვენს ოჯახს დამეთანხმებიან. თითქოს თავის ქება გამომდის არა?! არც მე ვარ ანგელოზი, ჩვეულებრივი ქალი ვარ ყოველდღიური ცოდვებით, არც იმის ილუზია მაქვს, რომ სამოთხეში გარანტირებული პირველი კლასის კუპეთი შემაგრიალებენ, იქნებ არც საერთო ვაგონით და არც ურმითაც მომიწიოს მგზავრობამ, მაგრამ ის ვიცი, რომ სიბოროტეს არ ჩავდივარ. ადამიანის მოკვდინება მარტო ტყვიას კი არ შეუძლია, სიტყვით და საქმით მოკვდინება უფრო საშინელებაა.
გვიყვარდეს ერთმანეთი, ერთმანეთთან თანადგომით უფრო ადვილია ცხოვრების გატანა, დუმბაძის არ იყოს ჩვენ ხომ ძმები ვართ ერთი მზის ქვეშ დაბადებულნი და გაზრდილნი!
ყოველი კაცი წინაპართა ბოლო წერტილია და ეს წერტილი ისე უნდა დაისვას , რომ კარგად დააჩნდეს!

ჩვენ ჩეგეტში, კარგი დრო იყო!